Geluk of gelukkig zijn is voor iedereen iets anders. Wel gebeurt er bij iedereen hetzelfde in het lichaam. Geluk gaat namelijk altijd gepaard met positieve emoties, gedachten en energie. Met het endorfine herstelplan wordt hieraan gewerkt. Maar wat is het Endorfine Herstelplan?

Wanneer je gelukkig bent of geluk ervaart komt er endorfine vrij. Dit 'geluksstofje' activeert de vrijgave van 2-(3,4-dihydroxyfenyl)ethaanamine in ons beloningssysteem.
Endorfine activeert dus ons beloningssysteem en zorgt ervoor dat we gelukkig en verzadigd kunnen zijn. Wanneer er een tekort aan endorfine is of het werkt minder goed, zal er dus minder 2-(3,4-dihydroxyfenyl)ethaanamine geactiveerd kunnen worden. Met als gevolg een beloningssysteem dat steeds meer en sterkere prikkels nodig heeft om geactiveerd te worden.

Maak  nu een afspraak

In dit artikel lees je alles over geluk, je beloningssysteem en endorfine. En natuurlijk lees je ook wat je kunt doen om weer écht gelukkig te kunnen zijn!

Is gelukkig zijn wel zo gewoon?

Het opvullen van een leegte: compensatie
Wanneer het beloningssysteem onvoldoende werkt, zul je dus moeilijk of geen geluk kunnen ervaren. Mensen met een slecht werkend beloningssysteem hebben dan ook vaak een leegte in hun leven of het idee dat ze altijd wat tekort komen. Om deze leegte te kunnen opvullen gaat men compenseren: het eten van 'troostvoeding', harder werken, winkelen en uitgeven of door het gebruik van genotsmiddelen, zoals alcohol en drugs.

Ook bij kinderen kun je soms compensatiegedrag herkennen. Denk maar aan internet- en gameverslavingen en overmatig snoepen en snacken.

Wat is de oorzaak van een slecht werkend beloningssysteem?
Veel mensen herkennen de klachten die gepaard gaan met een slecht werkend beloningssysteem. Maar hoe komt het nu dat je beloningssysteem opeens slecht gaat werken?

Maak  nu een afspraak

Resistentie, ofwel ongevoeligheid, is de oorzaak voor een slecht werkend beloningssysteem. Deze ongevoeligheid ontstaat doordat we onze endorfine receptoren steeds maar weer blootstellen aan bepaalde prikkels. Endorfine en en 2-(3,4-dihydroxyfenyl)ethaanamine worden overgestimuleerd, waardoor ‘resistentie’ of ongevoeligheid van deze stoffen ontstaat. We spreken dan ook van een endorfine-resistentie.

Maar over welke prikkels spreken we dan? Hoe zorg je ervoor dat je het beloningssysteem over stimuleerd? Vooral het overmatige gebruik van onder andere troostvoeding (suikers, zoetigheid, snacks, koolhydraten), overmatige chronische stress, drugs en chemische stoffen zoals paracetamol en smaakversterkers (E621) zorgen voor overstimulatie van het beloningssysteem.

Het effect van endorfine-resistentie op de gezondheid

De symptomen van een slecht werkend beloningssysteem verschillen volgens de ernst van de endorfine-resistentie. Deze kun je onder verdelen in 3 fasen:

• De fase-1 aandoeningen zijn ADD, ADHD, dysforieen, lichte depressie. Andere psychische kenmerken zijn uitstelgedrag, moeite met motivatie, neiging tot verslavingen en stressgevoeligheid.
• Fase-2 komt voor bij autisme, diabetes type 2, burn-out, major depressie en andere stress-gerelateerde aandoeningen. De stressgevoeligheid, angsten, dysforieen beloningscompensaties zijn hier meer uitgesproken dan bij fase-1. In deze fase spreek je dus van veel emotie-eten, eetbuien en compensatie gedrag.
• De laatste fase zien we vooral bij CVS/ME, MCS, therapieresistente depressie, osteoporose, Alzheimer en de ziekte van Parkinson. Fase-3 is gekenmerkt door chronische vermoeidheid , (panische) angsten, anhedonieen moeite met het loslaten van negatieve ervaringen. Het komt ook voor bij migraine, oorsuizen (tinnitus) en epilepsie.

Endorfine en Stress

Als we het over het beloningssysteem en geluk hebben, kunnen we niet anders dan ook stress te benoemen.

Maak  nu een afspraak

Het beloningssysteem én het stress-systeem in de hersenen worden beiden aangestuurd door endorfine. Binnen het stress-systeem werkt endorfine als een stress ‘rempedaal’. De dubbele werking van endorfine (beloningen activeren en stress remmen) heeft tot gevolg dat mensen met een endorfine-resistentie minder beloningen ervaren en minder goed met stress om kunnen gaan. Dit uit zich onder meer door ‘een kort lontje’, snel geïrriteerd zijn en innerlijke onrust.
Doordat deze mensen vaak stress ervaren, grijpen ze sneller naar troostvoeding (beloningen) om tot rust te komen. Maar hierdoor zorgt men er eigenlijk alleen maar voor dat de hele stressreactie weer herhaald wordt: Er ontstaat een vicieuze cirkel.

Troostvoeding: gelukkig voor héél even

Eetbuien, emotie eten, jezelf 'belonen' met eten. Iedereen kent het wel. Troostvoeding is over het algemeen voeding met veel suikers, koolhydraten, vetten en zuivelproducten. Als je verdrietig, boos, blij, gestresst of niet lekker in je vel zit, kies je liever voor chocolade of een broodje, dan voor een bak salade. Maar waarom vraagt je lichaam om juist deze 'troostvoeding'?

Exorfinen: de morfine uit voeding
De naam zegt het eigenlijk al. Exorfinen zijn morfine-achtige eiwitten uit gluten, zuivel, soja, spinazie en schimmels. Sommige van deze exorfinen, zoals bijvoorbeeld caseïne-exorfinen (uit zuivel) zijn 10 keer krachtiger dan een gelijke hoeveelheid morfine. Voeding met exorfinen is dan ook zeer verslavend! En daarom hunker je dan vaak ook naar 'troostvoeding' met exorfinen. Net als andere verslavende middelen smaakt het altijd naar meer..

Suiker en exorfinen activeren endorfine en 2-(3,4-dihydroxyfenyl)ethaanamine via dezelfde route als andere verslavende genotsmiddelen zoals alcohol, nicotine en drugs. In eerste instantie veroorzaken troostvoeding en genotsmiddelen een toename van endorfine en 2-(3,4-dihydroxyfenyl)ethaanamine.

Wanneer deze middelen echter vaak gebruikt worden, gebeurt het omgekeerde: Het lichaam, hersenen, zintuigen en onze cellen stompen af op deze (chronische) overstimulatie. Het lichaam wordt resistent ofwel ongevoelig.

Omdat het steeds moeilijker wordt om het endorfine/2-(3,4-dihydroxyfenyl)ethaanamine niveau op peil te houden, gaat men op zoek naar alsmaar sterkere prikkels (verslavingen) met onder meer eetstoornissen, verslavingen of excessief seksueel gedrag tot gevolg.

DPP-IV enzym, de beschermer tegen exorfinen
Het endorfinesysteem wordt door het DPP-IV enzym beschermd tegen exorfinen. Exorfinen worden afgebroken door het DPP-IV enzym. Vaak is de oorzaak van een exorfinen-belasting een verminderde werking van het DPP-IV enzym. Dit kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. Overmatige consumptie van suiker en bewerkte voedingsmiddelen is een van deze factoren.

Het DPP-IV enzym is uniek. Het heeft meer dan 70 functies, waaronder het reguleren van de endorfine activiteit in de hersenen. Het herstelt onder meer leaky gut, candida, middenoorontsteking en astma.

Het effect van exorfine-vrije voeding
Wanneer mensen rondlopen met bepaalde gezondheidsklachten (zowel mentaal als fysiek) wordt er vaak als eerst naar medicatie gegrepen. Maar wist u dat een exorfinen- en suikerarm dieet al na 10 dagen de bloeddruk, cholesterol en bloedsuikerspiegel kan verbeteren? Geen enkel geneesmiddel komt nog maar in de buurt van deze vooruitgang!

Uit onderzoek blijkt dat een exorfinen-vrij dieet de hersengolf-activiteit (R) en ADHD problematiek (R) kan verbeteren. Moeders die hun baby voeden met koemelk uit een fles, hebben volgens onderzoek vijftig procent meer kans op een ADHD-kind in vergelijking tot een kind dat gevoed is met moedermelk (R). Exorfinen uit koemelk hebben een tot 100 keer grotere exorfinen activiteit dan humane melk.

Exorfinen en astma
Astma is een aandoening die voorkomt bij 25% van de kinderen. 50% van de baby’s krijgen astma-remmers (R). Eind 2012 bleek uit onderzoek dat de helft van de kinderen astma-vrij waren indien ze troostvoeding (voeding met exorfinen) vermijden (R). Een percentage dat oploopt tot meer dan 90% indien men bijkomend het DPP-IV enzym suppleert.

Uit een recent onderzoek blijkt dat mensen die DPP-IV-remmers nemen vaker moe zijn, hooikoorts en andere luchtweginfecties ontwikkelen (R). DPP-IV-remmers worden gebruikt voor de behandeling van diabetes type II , hoewel recent onderzoek laat zien dat deze geneesmiddelen weinig tot niets wijzigen aan de glucose en insulinespiegel (R).

Niet veel artsen zijn op de hoogte van het verband tussen voeding en astma of is bereid voedingsadvies te geven in plaats van puffers met corticoïden. (pagina: exorfinen en astma)

Gelukkig geboren?

Geluk begint al voor je geboorte. Wanneer een moeder tijdens de zwangerschap veel stress heeft of gebruik maakt van middelen die het beloningssysteem overstimuleren, heeft dat gevolgen voor de baby. Het beloningssysteem raakt dan al uitgeput nog voor de baby is geboren.

Een baby beschikt nog niet over KOR receptoren (R). KOR receptoren dienen als een demper om de twee belonings receptoren van het endorfinesysteem (MOR en DOR) af te remmen (R). Baby's kunnen dus nog geen verweer bieden tegen het toedienen van externe opiaten zoals exorfinen uit melk en oxytocine (een ‘geluksstofje’ dat vaak bij een bevalling wordt ingezet om de weeën te versnellen).

Zonder deze KOR-rem verzwakken de MOR en DOR receptoren (R). Deze endorfine gestuurde receptoren (MOR en DOR)  activeren de vrijgave van 2-(3,4-dihydroxyfenyl)ethaanamine (R). Het gevolg is een slecht werkend beloningssysteem en een endorfine-resistentie. De kans op het ontwikkelen van ADD en ADHD wordt hierdoor aanzienlijk groter. Maar liefst 67 procent van de kinderen met AD(H)D werden op de wereld gezet met oxytocine (R) (vervolg artikel).

Nooit meer tevreden kunnen zijn

Een probleem met het beloningssysteem zorgt dus voor een laag endorfine niveau. Dit heeft als gevolg dat men zich niet zo prettig voelt: 'je zit niet lekker in je vel'.

De verminderde gevoeligheid van het beloningssysteem betekent dat er steeds sterkere stimuli ofwel prikkels nodig zijn om dat onprettige gevoel op te heffen en de motivatie aan te wakkeren. Dit fenomeen noemt men ‘hedonische adaptatie’ (R): Je raakt snel gewend aan goede, positieve dingen en kunt nooit meer tevreden zijn.
Dit heeft ook weer als gevolg dat men steeds maar weer op zoek gaat naar nieuwe prikkels. Men belandt in een vicieuze cirkel op zoek naar geluk en tevredenheid..

"We genieten ons te pletter, maar niemand is tevreden". Schrijft Paul Verhaegen, professor psychologie verbonden aan de universiteit van Gent (R). Hij vervolgt: "Klassieke neurosen maakten plaats voor persoonlijkheids- of identiteitsstoornissen. We zagen met de jaren veel meer eetstoornissen opduiken. Depressies ook. Een soort veralgemeende ontregeling."

Mentale problemen als gevolg..
De KOR is één van de drie receptoren in het endorfinesysteem. De KOR receptoren
hebben als functie om de twee belonings receptoren van het endorfinesysteem (MOR
en DOR) af te remmen na een heftige stimulatie. Deze stimulatie/prikkel kan veroorzaakt worden door bijvoorbeeld exorfinen uit voeding, bepaalde geneesmiddelen, drugs of alcohol.

De KOR receptoren werken als een 2-(3,4-dihydroxyfenyl)ethaanamine, endorfine, oxytocine en serotonine antagonist. Dit betekent dat de KOR receptoren de werking van deze stoffen uitschakelt. Wanneer men het beloningssysteem continue over stimuleert met bijvoorbeeld troostvoeding, genotsmiddelen etc., ontstaat er endorfine resistentie. Dit heeft ‘hedonische adaptatie’ tot gevolg: Nooit meer kunnen genieten en nooit meer tevreden zijn, maar constant op zoek zijn naar verzadiging.

Het beloningssysteem van de hersenen is niet ingesteld op een chronische aanvoer
van sterke beloningen (troostvoeding, genotsmiddelen). Des te meer het beloningssysteem wordt geactiveerd, des te groter is de remmende activiteit van de KOR receptoren. Dit betekent dus dat de KOR receptoren steeds meer endorfine, oxytocine en serotonine gaat uitschakelen.
Recent werd aangetoond dat KOR receptoren in staan voor het transport van 2-(3,4-dihydroxyfenyl)ethaanamine en serotonine (R). Wanneer de KOR werking te heftig (hyper) is, leidt dit tot depressie en AD(H)D-achtige symptomen.
(vervolg van dit artikel).

Trauma's en endorfine

Ook trauma’s uit je verleden hebben invloed op je endorfine- en beloningssysteem. Maar wat zijn trauma’s nu eigenlijk? Spreek je alleen van een trauma bij een ernstig ongeluk of een mishandeling?
Trauma’s zijn alle ervaringen en situaties die je hebt meegemaakt en die je (onbewust) moeilijk of zelfs niet kunt loslaten. Maar ook ongezonde voeding, chronische stress en een ongezonde leefstijl zijn vormen van trauma’s.
Onlangs is een onderzoek verschenen met de titel “Dynorphins Regulate Fear Memory: from Mice to Men“. Hierbij beschrijft men dat mensen die pijn, trauma’s en nare ervaringen uit het verleden herbeleven of niet kunnen loslaten, veel te weinig dynorphin hebben. Wanneer de werking van dit stofje wordt hersteld, kan men vervelende ervaringen en angsten veel gemakkelijker loslaten.

Dynorphin stuurt een van drie receptoren aan van het endorfinesysteem, namelijk de KOR. Deze receptor reguleert het loslaten van belastende emoties en ervaringen en staat centraal in het verwerken van prikkels en stress.
Uit diverse onderzoeken blijkt dat het loslaten van verslavingen – met name het ontwennen van roken, alcohol, geneesmiddelen en drugs – makkelijker verloopt als deze receptor goed werkt.

Gelukkig kun je weer gelukkig zijn!

Maar je moet er wel iets voor doen en op eigen houtje lukt dat vaak niet. Een slecht werkend beloningssysteem is namelijk erg moeilijk te genezen zonder de juiste hulp. Die vicieuze cirkel van het zoeken naar geluk en het vullen van een leegte is moeilijk te doorbreken..

Maar het is niet onmogelijk! Het endorfine herstelplan is de oplossing! Met de juiste voedings- en leefstijladviezen kun je er voor zorgen dat je endorfine systeem weer goed gaat functioneren. Dat betekent dat je weer lekker in je vel komt te zitten en (minder of) geen last meer zult hebben van emotie-eten en verslavingen.

Vraag vandaag nog een gratis consult aan en wie weet eet jij binnenkort je weg naar geluk!